ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΔΕΞΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ.

Η μεταφυσική βάση της δεξιάς ανιχνεύεται στον αρχαίο πατριαρχικό παγανισμό ενώ της αριστεράς στον μητριαρχικό παγανισμό και την αίρεση του γνωστικισμού.

Οι φυλές του ουρανού είχαν πατριαρχική δομή και οργάνωση. Διαμόρφωσαν την θρησκεία τους πάνω στις αρχές της ιεραρχίας, της τάξης, της πειθαρχίας, των περιορισμών (ελευθερία λογίζονταν ως έλευσις ορίων) και της ανάγκης. Οι Θεοί τους βρίσκονταν εντός του κόσμου, υπό την κυριαρχία του παντοκράτορος νόμου, με αρμοδιότητες, και ιεραρχική σχέση με προεξάρχοντα συνήθως, τον άρρενα θεό Ήλιο εξ ου και ο προσδιορισμός της παράδοσής τους ως ηλιακής. Η ανέλιξη του ανθρώπου επιτυγχάνονταν διά της προσπάθειας για βελτίωση, των άθλων και του αγώνα υπέρ της φυλής. Μετά τον θάνατο προορισμός της αθάνατης ψυχής ήταν το βασίλειο του Άδη, η μετεμψύχωση ή τα Ηλύσια πεδία, αναλόγως τι έπρεπε για κάθε περίπτωση.

Οι φυλές της γης είχαν μητριαρχική δομή και οργάνωση. Η θρησκεία τους εμπεριείχε την αταξία, τον ηδονισμό και την απώλεια της ατομικής συνείδησης. Εντός του κόσμου υπήρχε μια μεγάλη θηλυκή θεότητα που συνήθως ταυτίζονταν με την Γαία, ή την Σελήνη (εξ ου σεληνιακή παράδοση) και πολλές άλλες μικρότερες, μεταξύ τους ίσες. Η λατρεία της περιλάμβανε την ισότιμη συμμετοχή όλων σε ερωτικά όργια, μέθη, δαιμονική μουσική και χορό που οδηγούσαν σε ένα είδος έκστασης που εκλαμβάνονταν ως μέθεξη στην θεότητα. Αρχηγός της κοινότητας ήταν η αντανάκλαση της Θεάς, μια μητέρα. Η καθολική και ισότιμη συμμετοχή στην οργιαστική τελετή προέβαλε ως τρόπο οργάνωσης την κοινοκτημοσύνη των αγαθών, των γυναικών και των τέκνων. Ως εκ τούτου δεν είχε ιδιαίτερη βαρύτητα η προσωπική αξία και ο ατομικός αγώνας αλλά η συνεργασία της φυλής. Μετά το θάνατο κυριαρχούσε η αντίληψη ότι θα επέρχονταν η ένωση με την μεγάλη μάνα σε μια αιώνια γλυκιά αγκαλιά.

Υπήρχαν επομένως δυο πρωταρχικές θρησκείες και τρόποι οργάνωσης που αντιστοιχούσαν σε δυο διαφορετικούς ανθρώπινους τύπους. Η μια δεν επηρέαζε την άλλη εφόσον υπήρχε ανεξάρτητη ανάπτυξη των φυλών διά της γεωγραφικής απομονώσεως. Τούτο άλλαξε όταν οι φυλές του ουρανού αναπτύχθηκαν πληθυσμιακά και κατέλαβαν εδάφη των φυλών της γης. Οι κυρίαρχοι επέβαλαν την θρησκεία και την κοινωνική τους οργάνωση λαμβάνοντας όμως ορισμένα μητριαρχικά στοιχεία από τους υπόδουλους τα οποία κατά βάσιν προσάρμοσαν στην ηλιακή λατρεία. Στην αντίδραση των τελευταίων για επαναφορά των θρησκευτικών ιδεών της μητριαρχίας και του παλαιού τρόπου ζωής εντοπίζεται η γέννηση της «πρωτόγονης» αριστεράς δηλαδή του παραβατικού πνεύματος και της επανάστασης ενάντια στις πατριαρχικές αρχές και αξίες. Εντούτοις το πνεύμα αυτό, το οποίο ενυπήρχε στα κατώτατα στρώματα του πληθυσμού, δεν είχε κάποια δυναμική ώστε να εξελιχθεί σε πολιτική κίνηση ικανή να αλλάξει την καθεστηκυία πατριαρχική τάξη μέχρι την εμφάνιση του γνωστικισμού. Ο τελευταίος προσέδωσε στο μητριαρχικό κοινωνικό σύστημα φιλοσοφικό υπόβαθρο, ταυτότητα, σκοπό και οργάνωση, καθιστώντας το ελκυστικό ευρύτερα με αποτέλεσμα να γεννηθεί αυτό που ονομάζουμε αριστερά.

Πως εμφανίστηκε όμως ο γνωστικισμός στην ιστορία; Στο ερώτημα αυτό μπορούμε να απαντήσουμε μόνο αν εντρυφήσουμε στην φύση αυτού του θρησκευτικού κινήματος.

Ουσία του γνωστικισμού είναι η εναντίωση στον κόσμο και τους νόμους του. Η άρνηση της φύσης και των Θεών του κόσμου τούτου. Το πνεύμα ενάντια στην φυσική τάξη που εκπροσωπεί η πατριαρχική παράδοση. Η ιδέα ότι υπάρχει κάποιος ανώτερος Θεός μακριά από τον κόσμο ο οποίος ως αγαθός δύναται να μας απαλλάξει από τα δεινά οδηγώντας μας σε ένα επέκεινα αιώνιας ευδαιμονίας και ευτυχίας. Ο άνθρωπος που κατέχει την μυστική γνώση, κατά τους γνωστικούς, μπορεί να επικοινωνήσει με αυτόν τον λυτρωτή Θεό και να σωθεί. Συνεπώς ο γνωστικισμός διαχωρίζει τον κακό κόσμο και τους Θεούς του από τον καλό εξωσυμπαντικό Θεό. Το καλό πνεύμα από την κακή ύλη. Λέει ότι υπάρχει ένας απόλυτος άρχων του κόσμου ο οποίος δύναται να αλλάξει την φυσική τάξη κατά το δοκούν και να μας οδηγήσει στην μακαριότητα. Συνεπώς οι άνθρωποι οφείλουν να επαναστατήσουν κατά του κόσμου και να συνταχθούν με τον εκτός κόσμου παντοδύναμο Θεό.

Όμως η ιδέα του εκτός κόσμου Θεού δεν υπήρχε ούτε στην μητριαρχική, ούτε στην πατριαρχική θρησκεία. Που την βρήκε; Η απάντηση είναι στον εβραϊκό μονοθεϊσμό.

Η εβραϊκή θρησκεία για έναν πολύ συγκεκριμένο λόγο γέννησε τον γνωστικισμό. Οι εβραίοι πίστευαν ότι υπήρχε ένας εξωσυμπαντικός απόλυτος Θεός ο οποίος για κάποιο αδιευκρίνιστο λόγο τους είχε υποσχεθεί την παγκόσμια κυριαρχία. Όταν διαπίστωσαν ότι δεν κρατούσε την υπόσχεσή αυτή, ορισμένοι αιρετικοί,  ανέπτυξαν την ιδέα πως δεν ήταν ο πραγματικός Θεός αλλά κάποιος μικρός και κακός που τους εξαπάτησε, τον οποίο όφειλαν να απορρίψουν συντασσόμενοι με τον άγνωστο αγαθό Θεό, την σπίθα του οποίου έφεραν στην ψυχή, μέσα από κάποια μυστική πρακτική ή γνώση. Δηλαδή υποστήριζαν πως ο δημιουργός του κόσμου και των ανθρώπων ήταν κακός και κατά συνέπεια ήταν κακά και τα δημιουργήματά του. Παρόλα αυτά ο άνθρωπος είχε μέσα του ένα καλό στοιχείο με καταγωγή από τον μέγα αγαθό Θεό, την ψυχή. Εν τέλει οι ιδέες αυτές έγιναν δημοφιλείς και στους μη εβραίους αλλά αλλοτριωμένους ανθρώπους της ελληνιστικής εποχής.

Το κεντρικό γνωστικό δόγμα διαχωρίστηκε σε δυο βασικά ρεύματα. Το πρώτο, το απολύτως ακραίο, που ονομάζω αναχωρητικό θεώρησε πως οτιδήποτε εγκόσμιο, όπως οι κοινωνικές σχέσεις, η εργασία, η πολιτική ακόμη και η φροντίδα για το σώμα ήταν καταδικαστέο, ως δημιούργημα του κακού δημιουργού και συνεπώς πρότεινε ως πρακτική τον αναχωρητισμό και την υιοθέτηση ενός ακραίου ασκητικού τρόπου ζωής, προσευχής, μύησης, λατρείας κτλ. Δηλαδή δίδασκαν ότι δεν είχε καμιά σημασία η σπουδή για τα εγκόσμια αλλά η μύηση στην μυστική γνώση και η άσκηση.

Τα παραπάνω καθιστούσαν το ρεύμα αυτό αδιάφορο για τον υπόλοιπο κόσμο. Εκπροσωπούσε την άρνηση του κόσμου χωρίς όμως να στρέφεται πραγματικά εναντίον του. Οι εκφραστές του υπήρξαν αναχωρητές που νοιάζονταν μόνο για την προσωπική τους φώτιση και σωτηρία. Δεν είχαν πολιτικές βλέψεις. Το δεύτερο όμως ρεύμα, το οποίο ονομάζω εγκόσμιο, μας αφορά διότι οι πιστοί του αποφάσισαν να δραστηριοποιηθούν μέσα στον κόσμο, να πολιτικοποιηθούν, να επαναστατήσουν για να τον αλλάξουν. Έγιναν δηλαδή «κοσμοδιορθωταί» κατά τον προσφιλή χαρακτηρισμό κάποιων ιδεολογικών τους απογόνων από τον αείμνηστο Ι. Πασά.

Σε αντίθεση με το αναχωρητικό ρεύμα υποστήριξε ότι η ανθρωπότητα όφειλε να εναντιωθεί στις δυνάμεις που εκπροσωπούν την φυσική τάξη ενεργητικά, παραβιάζοντας τους κανόνες και πολεμώντας με σκοπό την επανάσταση μέσα από την πολιτική αλλαγή. Η θέση του βασίστηκε στην ιδέα ότι εφόσον το ανθρώπινο σώμα, ως ύλη, ήταν κάτι κακό ήταν ηθικά αδιάφορο αν παραδίδονταν στις ηδονές ή στην αποχή. Το μόνο που είχε σημασία ήταν η αγνότητα της ψυχής και ο αγώνας εναντίον του κόσμου με κάθε μέσο. Συνεπώς ο πόλεμος θα δίνονταν και στο υλικό επίπεδο από την ομάδα των «φωτισμένων» με σκοπό να ανατρέψουν το κοινωνικό πολιτικό σύστημα και να εγκαθιδρύσουν ένα καινούργιο «δίκαιο» όπου θα κυριαρχούσε η αγάπη, η ισότητα, η κοινοκτημοσύνη, η ίση συμμετοχή στις ηδονές, δηλαδή εν ολίγοις θα επανέφεραν το σύστημα της μητριαρχικής παράδοσης λατρεύοντας στην θέση της μεγάλης Μητέρας τον εκτός κόσμου και αμόλυντο Θεό.

Οι γνωστικοί χρησιμοποιώντας την φιλοσοφία που έμαθαν από τους Έλληνες μετέτρεψαν τις πρωτόγονες πεποιθήσεις της μητριαρχίας σε φιλοσοφικές θεωρίες και τις πρακτικές της σε κοινωνικές και πολιτικές προτάσεις οι οποίες βρήκαν γόνιμο έδαφος στο εσωτερικό προλεταριάτο, δηλαδή το τμήμα εκείνο του πληθυσμού που, λόγω των συνθηκών, είχε αποκοπεί από τις παραδόσεις του ή ήταν εξ αρχής ξένο λόγω καταγωγής από αυτές.  Ισχυρίζονταν ότι εφόσον το κακό κυριαρχεί στον κόσμο, ο Θεός που τον έφτιαξε είναι κακός και υποδεέστερος. Επειδή όμως ο Θεός του σύμπαντος δεν μπορεί να είναι ούτε ατελής ούτε κακός ο παραπάνω δεν είναι μόνος. Υπάρχει ένας άλλος μέγιστος καλός Θεός του οποίου την θεία φλόγα έχουμε μέσα μας και χάρις αυτήν γνωρίζουμε πιο είναι το καλό και το κακό. Επομένως οφείλουμε να επαναστατήσουμε κατά του δυνάστη δημιουργού και του κόσμου που έφτιαξε. Να γίνουμε όλοι ίσοι, ο λύκος να μην τρώει το πρόβατο, να μην έχουμε πολέμους, να ζούμε ειρηνικά και ευτυχισμένα όλοι μαζί. Την προσπάθεια μας θα προσέξει ο μεγάλος Θεός, θα ‘ρθει να μας ελευθερώσει από τα δεσμά της κακιάς ύλης και να μας πάει στον παράδεισο όπου θα ζούμε ευτυχισμένα για πάντα. Η υπόσχεση του παραδείσου έδωσε άλλη ώθηση στην αριστερά, τέτοια που την κατέστησε ισχυρό πολιτικό κίνημα το οποίο εν τέλει κατόρθωσε να πλήξει τον πατριαρχικό παγανισμό.

Όποιος είναι δεξιός πιστεύει πως δεν υπάρχει κάτι κακό στην λειτουργία του κόσμου. Ο ρυθμός του κόσμου δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας θείας βούλησης αλλά απότοκο του απρόσωπου φυσικού νόμου, της λειτουργίας του κόσμου, των ιδιοτήτων (φθαρτότητα) της χονδροειδούς ύλης και αναγκαία συνθήκη για την διατήρηση της ζωής σε αυτό το επίπεδο. Πχ. Ο λύκος τρώει το πρόβατο διότι το έχει ανάγκη για να επιζήσει. Ο άνθρωπος πεθαίνει διότι το σώμα εξασθενεί από την φύση του. Ένα μωρό πεθαίνει πριν καν γεννηθεί διότι από κακή τύχη κάτι δεν πήγε καλά λόγω της φθαρτότητας της ύλης. Η ψυχή είναι αθάνατος και δια της συνεχούς εμψυχώσεως σε νέα σώματα τελειούται και ανελίσσεται. Η ζωή στο επίπεδο της χονδροειδούς ύλης αποτελεί απαραίτητο στάδιο στην εξέλιξη της ψυχής ως ακριβώς το νηπιαγωγείο και το δημοτικό στις μετέπειτα σπουδές. Και για όποιον είναι μονοθεϊστής να πιστεύει πως η παρουσία του κακού στο κόσμο είναι θέλημα του Θεού κι αυτός ξέρει το λόγο.